Wijnranken zwart

 Vine black – Noir de vigne – Rebenschwarz Vineyards in the Champagne region, France. In een eerder bericht over Bourgondisch zwart schreef ik: “Naast inkt werden er in handschriften verschillende andere zwarten gebruikt zoals: Ivoorzwart, Lampzwart, Wijnranken zwart, Kersenpitten zwart, Druivenpitten zwart, Atramentum, Perzikenpitten zwart en Sepia. In het vervolg wil ik een aantal zwarten beschrijven die […]

Exemplum

Model-Book Drawings and the Practice of Artistic Transmission in the Middle Ages Gebruikten de middeleeuwse verluchters voorbeelden? EXEMPLUM Model-Book Drawings and the Practice of Artistic Transmission in the Middle Ages “During the Middle Ages, artistic ideas were transmitted from one region to another and passed on from one generation to the next, in the form […]

De Arte Illuminandi

EEN HANDBOEK OVER DE KUNST VAN HET ILLUMINEREN DE ARTE ILLUMINANDI – over de kunst van het illumineren- is een veertiende-eeuws in het latijn geschreven handboek voor verluchters waarvan het origineel verloren is gegaan. Van de schrijver is vrijwel niets bekend, alleen dat hij Italiaan was en illuminator, geen schilder: hij benadrukt het verschil. Later […]

Grisaille.

Schoonheid in grijstinten La beauté en nuances de gris Wie aan middeleeuwse miniaturen denkt ziet vooral kleurrijke voorstellingen voor zich voorzien van de nodige gouden verluchte details. Toch is er een periode geweest waarin men naast de miniaturen in kleur bewust van kleur af zag en zich beperkte tot zwart en wit en diverse grijstinten. […]

L’invention de la Renaissance 

L’humaniste, le prince et l’artiste  De uitvinding van de Renaissance . De humanist, de prins en de kunstenaar. Expositie in de Bibliothèque Nationale in Parijs  20 februari – 16 juni 2024 Van de 14e tot de 16e eeuw was Europa het toneel van een nieuw intellectueel, artistiek en wetenschappelijk elan, dat later de Renaissance werd […]

Masterclass in: Huis van het Boek te Den Haag

Schilder een miniatuur uit de Rijmbijbel. Herhaling op zaterdag 23 maart 2024 Op zaterdag 9 december mocht ik een masterclass geven in het Huis van het Boek te Den Haag. Huis van het Boek (vroeger: Museum Meermanno-Westreenianum) is het oudste boekenmuseum ter wereld. Het beheert een verzameling boeken uit alle perioden van de westerse boekgeschiedenis. […]

“Clarea” geklaard eiwit.

Clarified egg white or glair Bindmiddelen in middeleeuwse verfrecepten In dit bericht wil ik beginnen met het bespreken van de verschillende bindmiddelen die werden gebruikt bij het verluchten van handschriften in de Middeleeuwen. Deze keer gaat het over: geklaard eiwit . Wat is een bindmiddel? Voor het maken van verf heb je een bindmiddel nodig. […]

Schilderen met echt Lapis lazuli pigment

Painting with real lapis lazuli pigment Als we het over middeleeuwse pigmenten hebben is het blauwe ultramarijn of lapis lazuli, misschien wel het bekendste pigment voor de meesten van ons. Het is een prachtige kleur blauw die tot de verbeelding sprak en spreekt. In this post, I want to focus mainly on painting with lapis […]

Vert d’ iris of Iris groen

Over een plantaardige kleur groen op het middeleeuwse palet About a vegetable colour green on the medieval palette De meesten van u kennen ze wel, blauwe irissen, mooie bloemen met een gele binnenkant. Je komt ze tegen, los in boeketten of als bos in de vaas. De iris is een onderdeel van de Lissenfamilie waarvan […]

Nieuwe cursusdata voor 2024

In de eerste helft van 2024 hoop ik s.c.j. twee cursussen te geven: – Een basiscursus middeleeuws verluchten – Een cursus initialen in de Middeleeuwen De inhoud van beide cursussen is beschreven in mijn blog, (cursussen en workshops) hieronder volgen de data. De basiscursus 13 januari, 17 februari, 9 maart, 13 april, 25 mei 2024. […]

Queeste naar het middeleeuwse boek

Met de Psalmen als bron van inspiratie Mijn vorige bericht : “Het maken van een Psalter naar middeleeuws model” eindigde met: wordt vervolgd. Eigenlijk was toen alles al klaar alleen moest het werk nog worden ingebonden en dat is nu gebeurd. Karin Cox ( Ars Ligandi) heeft er werk van gemaakt! Zij heeft er een […]

De Rijmbijbel van Jacob van Maerlant

Een bijzondere workshop in de KBR te Brussel Op zaterdag 27 mei had ik het voorrecht om een workshop te mogen geven in het atelier van het Museum van de KBR, (Koninklijke Bibliotheek) te Brussel. De workshop vond plaats rondom een tentoonstelling over de Rijmbijbel van Jacob van Maerlant die op 23 mei werd geopend […]

Over het schilderen van kleding in handschriften en de woorden: ‘matizare’ en ‘incidere’.

About the meaning of the latin verb ‘matizare‘ in various medieval handbooks to the art of painting. Op dag twee van de cursus: Middeleeuws Verluchten, die ik al jaren geef, zoomen we in op twee belangrijke aspecten van het schilderen van miniaturen: Over het laatste wil ik het in dit bericht hebben en over de […]

Brazielhout

Brazil wood / Bois de Brésil / Grana de Brasile / Brasilien / Verzino / Braxillium Red lake pigments are made by mixing organic dyes, made from insects or plants, with white chalk or alum. The word “lake” as applied to pigments derives from a material known as “lacca” from which lake pigments were prepared. […]

Kremer Pigmente

Kremer Pigmente in Duitsland . Kremer-made and historic Pigments Verluchten met oude- historische pigmenten. Voor de verluchter die van oude pigmenten houdt en deze ook wil gebruiken was het niet altijd even makkelijk om aan die pigmenten te komen. In de afgelopen eeuw verdween het traditionele ambacht van de verffabricage. Men concentreerde zich op pigmenten […]

Sint Joris en de Draak / La légende de saint Georges et le Dragon

Saint Georges Le combat de Saint Georges contre le dragon est un sujet très souvent représenté, (enluminures), surtout à partir du XIIIe siècle. Il symbolise la victoire de la Foi sur le Mal. Georges tient une lance, rarement une épée et terrassé le monstre, tandis que la princesse prie, au second plan. Un culte est […]

Gallica.bnf.fr/Bibliothèque nationale de France

Zoeken in een schatkamer vol met manuscripten en nog veel meer. Gallica is the digital library of the Bibliothèque nationale de France (BnF), and the national aggregator for collections held in French cultural heritage institutions. The available collections consist of printed materials (books, journals, newspapers, printed music, and other documents ), graphic materials ( engravings, […]

Lampenzwart, Vine Black, Noire d’Ivoire, Atramentum, Inkt.

Zwart in middeleeuwse handschriften In zijn boek: ‘ The Materials And Techniques of Medieval Painting” schrijft Daniel V. Thompson: “The most important black in medieval times was ink”. https://www.amazon.nl/Materials-Techniques-Medieval-Painting/dp/0486203271 Inkt was natuurlijk het meest belangrijk voor het schrift en incidenteel voor het schilderen. Ook was inkt van belang voor het opzetten van een tekening, een […]

Cursus initialen in Middeleeuwse Handschriften

Een nieuwe cursus INITIALEN IN MIDDELEEUWSE HANDSCHRIFTEN. De bedoeling van deze nieuwe cursus is om de deelnemers inzicht te geven in de ontwikkeling van de initiaal tijdens de Middeleeuwen, maar vooral ook zelf praktisch aan het werk te gaan. Initialen, sierlijke letters aan het begin van een hoofdstuk of boek, zijn vaak al kunstwerken op […]

Le Psautier dit Saint-Louis et de Blanche de Castille

Een heel bijzonder Psalter.(*) Eén van de schatten uit de bibliotheek in Parijs, wordt op dit moment tentoongesteld in het BnF-museum. Over dit museum schreef ik al in het bericht: Een nieuw, heropend museum in Parijs. Het juweel waar het hier over gaat is een Psalter afkomstig uit de Arsenal-bibliotheek en is nauw verbonden met […]

Galerie / Medieval illumination

In deze rubriek wil ik u graag laten delen in mijn werk en experimenten op het gebied van het verluchten. Als u wilt reageren of vragen wilt stellen dan kan dat natuurlijk. I would like to share with you my work and experiments of illumination. Ask a question or make a comment….. jahboerman@gmail.com Naar werk […]

Een nieuw, heropend museum in Parijs

Burgundian Black / Bourgondisch Zwart

Het is al weer een paar jaar geleden dat er in het museum Hof van Busleyden in Mechelen een tentoonstelling werd gehouden over de kleur zwart aan het Bourgondische hof. Die tentoonstelling, ‘ Black to Black’ kwam tot stand door een samenwerking van museum curators, academici, en specialisten op het gebied van plantaardige verfstoffen en […]

Het maken van een Psalter naar middeleeuws model. (Psalterium, dit Psautier de Blanche de Castille)

Had al lang de wens om eens zelf een boek te maken, zelf te schrijven en te verluchten, maar het kwam er eigenlijk nooit van. Zelf een boek maken is immers een klus die heel omvattend en tijdrovend is. Daar komt nog bij dat ik niet echt een kalligraaf ben en dan een boek zelf […]

Cursus middeleeuws verluchten

Voor wie nog meer wil genieten van middeleeuwse handschriften U heeft al vele mooie voorbeelden van handschriften gezien die prachtig werden verlucht. Zou u dat zelf ook wel eens willen doen? U kunt het leren tijdens een complete cursus verluchten van vijf zaterdagen. Elke maand een zaterdag, stap voor stap wordt u ingewijd in de […]